හරකා සහ භූමිකම්පා ව

නෙපාලේ ඇති වෙච්ච මහා භූමිකම්පාවයි, එකෙන් ඇති වෙච්ච දරුණු විනාසෙයි අද ලෝකේ හැමෝම කතා කරන ටොප්ම ස්ටෝරිය බව විභීෂණ අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත .එයින් බහුතරය, අතිබහුතරය කතා කරන්නේ ඒ රට ආපහු ගොඩනගන්නේ කොහොමද, භූමි කම්පාවේ බලපෑම මොන වගේද, එක අනාගතේට බලපාන්නේ කොහමද වගේමුළු ලෝකෙටම වැදගත් කරුණු කාරනා ය.



ඒ වුනාට මොකද නේපාලේ භූමි කම්පාව ඇතිවුනේ ඊට කලින් දවසක ඒ රටේ කරපු මහා සත්වබිලිපූජාවක් හින්දා කියලා ටොම් පචයක් ,පට්ට කෙබරයක් මේ දවස්වල බුදුන් වහන්සේට ත් වඩා බෞද්ධ සැට් එකක් රට පුරාම කියෝ කියෝ පට්ට චූන් එකක් ගන්න බව විභීෂණ දැක්කේ පහුගිය දවස්වල බුකියේ හක්කලන් කරනකොටය. මේක දැක්ක ගමන් "අනේ අනිච්චේ මෙහෙමත් ගොන්නු ටිකක් " කියලා නොකියවෙන්නේ මේ බොරු කාරයින්ගේ සංගමේ එවුන්ට පමණක ය.

මේ සැට් එක කියන විදියට නෙපාලේ එක කෝවිලක හෝ ඒ වගේ තැනක හරකුන්( හෝ මීහරකුන්) දාස් ගානක් බෙලි කපා පූජාවක් තබා ඇත. ඊට පහුවෙනිදාද දවස් දෙක තුනකට ද කොහෙද පස්සේ නේපාලෙට මහා භූමිකම්පාවක් ඇවිත් ඇත. මෙයාලගේ නල්ලමලේ අර්ථ දැක්වීමට අනුව ඒ මහා භූමිකම්පාවයි එකෙන් ඇතිවෙච්ච දරුණු විනාසෙයි ඇතිවෙලා තියෙන්නේ අර කිව්ව හරකුන් ඝාතනය කිරීම ගැන සොබාදහම කෝප වීම නිසාය. හරකුන් ඝාතනය නොකලානම් භූමිකමපා වක් එන්නේ නැති බවය.


ඔන්න ඔහොම තමයි හරියට ආගම දහම දැනගන්නේ ඉගෙන ගන්නේ නැතිව කොහෙවත් තියෙන පට්ට පල් කෙබර ඔලුවේ තියන් කයිවාරු ගහන මේ අප්පුහාමි ලාගේ, අම්මණ්ඩි ලාගේ  කල්පනාවේ තරම

මේ ඉතිහාසේටම හරක් මැරුවේ නෙපාලේ විතරක් නොවන බව නොදන්නා හරකෙක්වත් හොයාගන්න ට නැත.ඒ වුනාට හරක් ජාතකේ ඉපදුනු සමහරක් හින්ගලබුද්ද යෝ ඔව්වා දන්නේ නැත. මෝඩකමට බෙහෙත් නෑ කියන කියමන  කියලා තියෙන්නේ සමහරවිට මේ වගේ සිද්ධි දැක්කාම පාවිච්චි කරන්න වෙන්න ඇත.

වෙන මොකුත් උදාහරණ අවශ්‍ය නැත. ඇමෙරිකාව උදාහරණයට ගත්තොත් සේරම තේරුම් ගන්න පුළුවන.
ඇමෙරිකාවේ හරක් මරන්නේ බිස්නස් එකටය.ඒ මේ නෙපාලේ වගේ අවුරුද්දකට එක දවසක් නොව අවුරුද්දේ හැමදාම ය.අනික මේ අපි වගේ, එහෙම නැත්නම් නෙපාලේ හරි වෙන කොහේ හරි වගේ මන්නා කැති වලින් නොව ෆුල් ඩීසන්ට් පිට සුපිරි මැෂින් වලින් ය. මෙහෙම ලිව්වට ඔව්වා මහා හිරිකිත වැඩ බව මෙතනදී ලියන්නම ඕනය.
විභීෂණ නම් විශ්වාස කරන්නේ මේ වැඩේ එහෙ මිනිස්සුන්ට දැනෙන්නේ හරක් මරනවා කියලා නොව බීෆ් නිෂ්පාදනය කරනවා වගේ වෙන්න ඇති කියා ය.

අපේ බුද්ධාගම් ඔස්තාර් ලාගේ "හරකා සහ භූමිකම්පා" තර්කෙ ඇත්ත වෙන්න ඇති කියලා අපි නිකමට හරි ,විහිලුවට හරි මොහොතකට හරි හිතුවොත් , ඒ තර්කය අනුව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය කියලා රටක් හෝ භූමියක් මේ වෙනකොට මේ ලෝක සිතියෙමේ පෙනෙන්ට නොතිබිය යුතුය. මීට අවුරුදු සිය ගානකට කලින් භූමි කම්පා ඇවිත් කුඩේ කුඩු වෙලා තියෙන්න ඕනය.

හරකුන් මරුවාම භූමි කම්පා ඇතිවෙන්න තියෙන හේතුව මොකක්ද කියන එකත් මේ අතරවාරයේ ඇතිවෙන දරුණු ප්‍රශ්නයක් ය.. දාස් ගානින් මළාම පොලව කම්පා වෙන්න තරම් හරකුන් ශුද්ධවූ වස්තූන්ද කියන එක වෙන වැඩක් කරන්නම නැත්නම් හොයා බලන්න වටිනා කාරනාවක් ය. සමහර විට එදා දෙයියන්ට දීපු බීෆ් ලන්ච් එකේ මොකක් හරි වුලක් තිබිලා දෙයියා ට පඩයක් වාතයක් ගිහින් පොලොව හෙල්ලුනා වෙන්න පුළුවන. අපේ මැටි මෝලුන්ට ඕනනම් ඒ කතාව ද විශ්වාස කරන්න පුළුවන.

මළාම භූමි කම්පා වෙනවා නම් හරකුන් රංචු පිටින් ජීවත් වෙන භූමි, කම්පා වෙන්න ලොවෙත් බැරිය . ඒ අනුව ඉල්ලන්කා දූපත ට භූමි කම්පා ඇති නොවෙන හේතුව කැමති කෙනෙක්ට කැමති ලෙස අර්ථ කථනය කරගන්න ට පුළුවන. එක තැනකට ඇත්ත නම්  තව තැනකට බොරු වෙන්න පුළුවන් කමක් තියෙන්න බැරිය.

හරකුන් මැරුවම කම්පාවෙන සොබාදහම කුකුලන් මරපුවාම, මාළුන් මරපුවාම , කුරුල්ලන් මරපුවාම  කම්පා නොවෙන්න හේතුවක් නැත. ඒ මොකද කියනවානම් පණ තියෙන්නේ හරකුන්ට විතරක් නොවන නිසාය..

ගොයම් කපනවා වගේ කුකුල්ලු මරණ කොට , වට්ටක්කා කපනවා වගේ ඌරෝ මරණ කොට හරක් මරණ එක සහ එහි ප්‍රතිවිපාක අපිට කතා නොකරත් ඉන්න පුළුවන. ඒ තරමට ම සත්ව ඝාතන රට හැම තැනම ය.. ෆාම් අයිති කාරයෝ කරන්නේ බ්‍රොයිලර් ඇති කිරීමක් නොව වගා කිරීමක් ය. එහෙනම් කුකුලන් මරණ හින්දාත් සොබාදහම කම්පා විය යුතුය.
 ධීවර රස්සාව ගැන නම් කතා කරලා වැඩක් නැත. අර විදියට සොබාදහම කම්පා වුනානම් අඩුම ගානේ මීගමු, හලාවත වගේ පැති මේ වෙනකොටත් අතුරුදහන් වෙලා තියෙන්න ඕනය.
දුප්පත් මිනිස්සු කෑමට කුරුල්ලෝ මරණ කොට පෝසත් මිනිස්සු කුරුල්ලෝ මරන්නේ විනෝදෙට ය. කෝ එතකොට කම්පා වෙන සොබාදහම. සමහරවිට කුරුල්ලෝ සොබාදහමේ කොටහක් නොවන්නට ඇත.

ඔය මොකුත් ඕන නැත. මිනිසා කියන්නේ සොබාදහම ඇතුලේ නිර්මාණය වෙච්ච වටිනාම සත්වයා ය.මේ රට ඇතුලේ අවුරුදු 30 ක් මිනිස්සු එකාට එකා මරාගන්නකොට, කොළඹ බෝම්බ පුපුරන කොට, උතුරේ, නැගෙනහිරෙ දාස් ගානින් එහෙයි මෙහෙයි කොල්ලෝ කෙල්ලෝ මැරෙන කොට ඔය කියන සොබාදහම කම්පාවුනේ නැත්තේ ඇයි. සොබා දහම කෙසේවෙතත් ආපහු යුද්ධයක් එනවට කැමති සැට් එකක් නම් ඉන්න බව කියන්නේ නොකියා බැරි නිසා නොව කිව යුතු නිසාය.

කොහොමහරි විභීෂණ නම් කියන්නේ මේ භූමි කම්පා එක්ක හරක් මැරීමක් අමුනගෙන මුන් කරන්නේ තමුන්ගේ උඩඟු කම සහ මෝඩකම ප්‍රදර්ශනය කිරීම පමණක් බවය. මුන් මෝඩ බව අපි දන්නේ අද ඊයෙක නොවේය. ඔලු ගෙඩි වැඩි කරලා ජාතිය ආගම රැකගන්න පුළුවන් කියලා, "අඩෝ...මර්රනවා " කියාගෙන කුණුහරුප වමාරගෙන බුද්ධාගම රැකගන්න පුළුවන් කියලා හිතන් ඉන්න එකෙන්ම හිස තුල තියෙන්න ඕන මොලය කියන අවයවය ඇත්ත ටම තියෙන්නේ කොහෙද කියන හොඳ හැටි හිතා ගන්න හරකෙක් ටත් පුළුවන.

අවුරුද්දකට සැරයක් දෙයියන්ගේ පිහිටාශිර්වාද ගන්න කියලා හරක් දාස් ගානක් මරණ නෙපාලේ ඒ සැට් එක අමුම අමු තිරිසන්නු සැට් එකක් ය..තිරිසන් කම එක්ක මෝඩකම එකතුවුනාම ඇතිවෙන්නේ ඔය වගේ ගඳගහන වැඩ කරන ගඳ ගහන සමාජයක් බව ඕනෑම තැනක බය නැතිව කියන්න පුළුවන.

නෙපාලේ උන්ගේ කර්මය විග්‍රහ කර කර ගොන් ආතල් ගන්නේ නැතිව දන්න ආගම හරියට දැන  ඉගෙන ගෙන ඉන්නවානම් රටට මෙන්ම තමුන්ටද හොඳ බව අවසන් වශයෙන් විභීෂණ මතක් කරන්න කැමතිය.



යන්න කලින් මේ ටිකත් කියලාම යා යුතුය.
විභීෂණ මේ පොස්ටුවෙන් කතා කලේ මෝඩ විදියට කරුමේ විග්‍රහ කරලා හිටගෙන ආතල් ගන්න දගලන උපාසකම්මලා සහ පප්පලා ගැනය සහ උන්ගේ මෝඩකම ගැනය.
එහෙම නැතිව හරක් මස් වල ගුණ අගුණ ගැන වත්, හරකුන් මැරීමෙන් ඇතිවන පින් පවු ගැනවත් නොවේය. ඒ නිසා මම ලියාපු දේවල් මිස්අන්ඩස්ටෑන්ඩ් කරගෙන මොලේ කචල් කර නොගනු ඇතිබව මාගේ විශ්වාසයයි.

එහෙනම්,

අදට ඇති,

ගොහින් එන්නම්.